Ad Christum Redemptorem

Oznacza „do Chrystusa Odkupiciela”. Jest to plan ewangelizacji narodu polskiego, którego autorem jest ks. F. Blachnicki. Hasło „Ad Christum Redemptorem” wskazuje na bezpośrednie źródło inspiracji tego planu – encyklikę Jana Pawła II „Redemptor hominis” (4 marca 1979). Ruch Światło-Życie podjął tę ewangelizację na początku 1980 roku.

Agapa

– uczta miłości

W ten sposób pierwsi chrześcijanie nazywali swoje spotkania, które często składały się z Wieczerzy Pańskiej (Eucharystii) i wspólnego posiłku.

Agapa to najczęściej uroczysta kolacja, będąca przedłużeniem spotkania wokół stołu eucharystycznego (zwykle odbywa się po mszy świętej). Ma na celu stworzenie jedności wśród członków wspólnoty, poprzez okazywanie radości wynikającej z daru przyjętego sakramentu. Aby ubogacić to spotkanie i uczynić je bardziej uroczystym, szykuje się smaczne potrawy, aby w czasie ich spożywania bracia namacalnie dostrzegali jedność i miłość w swojej wspólnocie.

Agape

– piękna miłość

Miłość bezinteresowna będąca darem Ducha Świętego. Tylko dzięki miłości agape, poprzez bezinteresowny dar z samego siebie dla Boga i bliźnich człowiek może odnaleźć się w pełni. Miłości agape poświęcony jest dziesiąty Drogowskaz nowego człowieka.

Akt konstytutywny

To akt prawny kształtujący, który tworzy nowe prawa i obowiązki adresata, do którego jest skierowany. Wywołuje on skutki prawne w momencie jego wydania (albo uprawomocnienia się).

Akt konstytutywny Ruchu Światło-Życie to akt oddania go Niepokalanej Matce Kościoła. Dokonał tego kard. Karol Wojtyła 11 VI 1973 r. Ks. F. Blachnicki nazwał ten akt aktem konstytutywnym, gdyż wierzył, że oddanie się z Maryją Chrystusowi jest źródłem żywotności Kościoła i Ruchu.

Animator

W potocznym rozumieniu oznacza osobę prowadzącą grupę formacyjną. W szerszym znaczeniu animatorami nazywane są osoby po skończonej formacji podstawowej oraz pełniące jakieś funkcje (np. podczas rekolekcji oazowych: animator gospodarczy, czyli ten kto troszczy się o sprawy techniczne i zaopatrzeniowe).

Istnieje wiele funkcji animatorów, np.: muzyczny, modlitwy, liturgiczny, porządkowy czy prowadzący grupę.

Chleb

Każda oaza przynosi na dzień wspólnoty bochen chleba. Chleb ten jest niesiony w procesji z darami i składany u stóp ołtarza. Po Eucharystii każda oaza zabiera chleb (powinien to być inny niż przez nią przyniesiony) i następuje łamanie się chlebem przez wszystkich uczestników oazy.

Chrystus Sługa

– centrum duchowości Ruchu Światło-Życie

Charakterystyczną cechą duchowości Ruchu Światło-Życie jest dążenie do zjednoczenia z Jezusem jako Tym, który jest Chrystusem – Mesjaszem – Pomazańcem, czyli Tym, który przyszedł, aby służyć i życie oddać dla wypełnienia woli Ojca i Jego planu zbawienia. W tym celu Jezus został namaszczony Duchem Świętym, w myśl słów „Duch Pański spoczywa na Mnie, ponieważ Mnie namaścił i posłał Mnie, abym ubogim niósł dobrą nowinę, więźniom głosił wolność” (Łk 4, 18).

Ten biblijny obraz Chrystusa Sługi znajduje się w centrum duchowości Ruchu Światło-Życie i określa jego ideał formacyjny. Określa on powołanie członka Ruchu Światło-Życie jako powołanie do uczestnictwa w namaszczeniu Chrystusa Duchem Świętym dla dzieła ewangelizacji i wyzwolenia oraz budowania wspólnoty Kościoła. Wszczepienie w postawę Chrystusa Sługi przez namaszczenie Jego Duchem zapewnia Ruchowi Światło-Życie wewnętrzne i dynamiczne skierowanie ku wielkiej jedności planu Ojca w mocy bezinteresownej służby.

Chrześcijańska Służba Wyzwolenia Narodów

(ChSWN), stowarzyszenie założone 17 czerwca 1982 w Carlsbergu (Pfalz), w Republice Federalnej Niemiec przez ks. Franciszka Blachnickiego, skupiające Polaków i przedstawicieli innych narodów Europy Środkowo-Wschodniej wokół idei suwerenności wewnętrznej i jedności narodów w walce o wyzwolenie. Stowarzyszenie działało, kierując się wartościami ewangelicznymi, metodami pokojowymi, bez przemocy. Organizowało sympozja, Marsze Wyzwolenia Narodów, seminaria, narady i spotkania przedstawicieli różnych narodów. Celem wszystkich przedsięwzięć było kształtowanie ludzi wolnych wewnętrznie, inspirowanie działań zbliżających poszczególne narody, oddziaływanie na kraje pochodzenia i na emigrację, wpływanie na opinię publiczną Zachodu, przygotowywanie nowego ładu w Europie.

& ,,Prawda-Krzyż-Wyzwolenie”. Pismo Chrześcijańskiej Służby Wyzwolenia Narodów, nr 5, 6-7 (1982), nr 1-3 (1983), nr 1-4 (1984), 1 (1986), nr 2 (1986); ,,Veritas + Liberatio. List do członków i sympatyków ChSWN” nr 1 (1985); G. Skop, Idea ,,Prawda-Krzyż-Wyzwolenie” w ostatnich latach życia ks. Franciszka Blachnickiego (Referat podczas sympozjum ChSWN 16-17 czerwca 1990); A. Chmielecki, ChSWN, Geneza, historia, najważniejsze wydarzenia (Referat podczas sympozjum, Carlsberg 7 listopada 1992); Materiały archiwalne ośrodka ,,Marianum” w Carlsbergu RFN, ,,Oaza”, nr 32 (1998); ,,Forum Polonijne”, nr 5 (1997).  

COM

– Centralna Oaza Matka

Spotkanie w Krościenku odbywające się w ciągu trzech dni towarzyszących uroczystości Zesłania Ducha Świętego (od soboty do poniedziałku – święta NMP Matki Kościoła). Gromadzi ona przedstawicieli oaz wielkich (którzy reprezentują wszystkie oazy rekolekcyjne zaplanowane w danym roku). W atmosferze modlitwy, dzielenia się słowem Bożym, liturgii, odpowiedzialności i radości mają oni przyjąć niejako dary Ducha Świętego przygotowane dla oaz danego roku oraz przekazać je oazom w całej Polsce i poza jej granicami. Na COM przekazywane są świece oaz i teczki roku. Program Centralnej Oazy Matki wbudowany jest w liturgię Zesłania Ducha Świętego. Podczas COM błogosławi się także animatorów i członków diakoni Ruchu

Cztery Prawa Życia Duchowego

Zestaw czterech podstawowych prawd dotyczących chrześcijańskiego życia duchowego:

1. Bóg miłuje człowieka i ma wobec każdego człowieka wspaniały plan zbawienia, wypływający z Jego miłości;
2. Człowiek jest oddzielony od Boga, od Jego planu zbawienia przez grzech;
3. Jezus Chrystus jest jedynym Pośrednikiem między Bogiem a człowiekiem;
4. Trzeba przyjąć Chrystusa w sposób osobisty, trzeba uwierzyć w Chrystusa jako swojego Pana i Zbawiciela.

Stanowią one często temat rozmów ewangelizacyjnych

Deuterokatechumenat

– powtórzony katechumenat

Katechumenat to czas przygotowywania się ludzi dorosłych do przyjęcia chrztu. Ruch Światło-Życie wychowuje ludzi ochrzczonych w dzieciństwie do świadomego, pełnego życia rzeczywistością swojego chrztu, dlatego mówi o wtórnym (czyli deutero-) katechumenacie.

Etap deuterokatechumenatu jest drugim etapem formacji w Ruchu Światło-Życie. To czas dorastania we wspólnocie do bycia dojrzałym chrześcijaninem, czyli takim, który potrafi nim być w każdej sytuacji i który zdobywa innych dla Chrystusa.

Deuterokatechumenat ma na celu nauczenie uczestnika formacji nowego stylu życia, który odpowiada dojrzałemu życiu chrześcijańskiemu. Chodzi tu o kształtowanie postaw życiowych, a nie tylko o wiedzę o nich. W tradycji katechumenatu sprowadzano je do kształtowania sześciu następujących postaw: życia słowem Bożym, życia we wspólnocie, dawania świadectwa, życia modlitwą, czerpania się z liturgii i sakramentów ciągłego nawracania się (metanoia czyli zmiana sposobu myślenia i przemiana życia).

Etap formacji deuterokatechumenalnej w Ruchu Światło-Życie trwa 3 lata. Poszczególne etapy tego okresu koncentrują się na spotkaniu z Chrystusem: w Słowie Bożym, Liturgii i Kościele. Pierwszy rok deuterokatechumenatu jest skoncentrowany na spotkaniu z Chrystusem w Słowie Bożym i wierze, która jest konsekwencją przyjęcia tego słowa. Drugi rok jest skoncentrowany na spotkaniu z Chrystusem w liturgii i sakramentach. Trzeci rok deuterokatechumenatu kładzie nacisk na spotkanie z Jezusem Chrystusem we wspólnocie Kościoła poprzez wchodzenie w jego tajemnicę i poznawanie jego bogactwa,  swój szczyt osiąga podczas Triduum przed uroczystością Zesłania Ducha Świętego, kiedy to następuje udzielenie misji i błogosławieństwo animatorów. Obrzęd błogosławieństwa animatorów zamyka całość formacji deuterokatechumenalnej czyli podstawowej. Jest też potwierdzeniem osiągnięcia przez konkretną osobę stanu dojrzałości chrześcijańskiej. Włącza on bowiem człowieka w służbę Kościołowi, przekazując mu odpowiedzialność za pewną dziedzinę życia Kościoła lokalnego.

Odtąd formacja przebiega zgodnie z podjętą diakonią oraz stosownie do wydarzeń z życia Kościoła i Ruchu Światło-Życie. Jej tematyka wypływa najczęściej z tematu roku.

Diakonia

(z gr. diakonia – służba) to określenie nieodpłatnej posługi. W Kościele katolickim słowo diakonia dotyczy różnych form działalności. Diakonia jest jednym z charyzmatów Ruchu Światło-Życie.

Dialog małżeński

– jedno ze Zobowiązań Domowego Kościoła

„Mąż i żona co miesiąc razem w obecności Boga zastanowią się, jaka jest myśl Boża i wola Boża odnośnie do ich małżeństwa i rodziny, aby ją lepiej wypełnić” (z karty END).

Domowy Kościół

Gałąź Ruchu Światło-Życie przeznaczona dla małżeństw, jest to droga pozwalająca w życiu rodzinnym żyć charyzmatem Ruchu Światło-Życie. „Domowy Kościół” nosi również wydawane od 1975 r. czasopismo – list do wspólnot rodzinnych Ruchu.

Drogowskazy Nowego Człowieka

Zbiór dziesięciu zasad, którymi kierują się osoby po II stopniu Oazy Nowego Życia.

1. JEZUS CHRYSTUS jest moim Światłem i Życiem oraz jedyną Drogą do Ojca; przyjąłem Go jako mojego Pana i Zbawiciela; oddaję Mu swoje życie, aby nim kierował.

2. NIEPOKALANA jest dla mnie najdoskonalszym wzorem nowego człowieka, oddanego całkowicie w Duchu Świętym Chrystusowi, Jego słowu i dziełu; dlatego oddaję się Jej, rozważam z Nią w Różańcu tajemnice zbawienia i naśladuję Ją.

3. DUCH ŚWIĘTY namaścił Jezusa; dzięki Chrystusowi i ja otrzymałem Ducha Świętego, który sprawił, że narodziłem się na nowo do życia dziecka Bożego skierowanego w miłości i posłuszeństwie ku Ojcu; dlatego chcę prowadzić życie w Duchu, poddając się Jego tchnieniu i mocy.

4. KOŚCIÓŁ – wspólnota pielgrzymującego ludu Bożego, zjednoczona z Ojcem przez Syna w Duchu Świętym jest jedynym środowiskiem życia, w którym może rozwijać się nowy człowiek; chcę wzrastać coraz głębiej w tę braterską wspólnotę poprzez żywą komórkę grupy w ramach Kościoła lokalnego, który jest znakiem i urzeczywistnieniem Kościoła powszechnego.

5. SŁOWO BOŻE stanie się dla mnie światłem życia, jeżeli będę podejmował stały wysiłek zachowania go, pójścia za nim i czynienia go słowem życia; chcę karmić się nim jak najczęściej, szczególnie poprzez osobiste i wspólne z braćmi studiowanie Pisma Świętego.

6. MODLITWA jest oddechem nowego życia, wielkim przywilejem i radością Nowego Człowieka, źródłem mocy i dziełem Ducha Świętego w nas; dlatego chcę być wierny praktyce codziennego namiotu spotkania.

7. LITURGIA, szczególnie eucharystyczna, jest uprzywilejowanym miejscem spotkania z Chrystusem w Duchu Świętym, znakiem objawiającym i urzeczywistniającym tajemnicę Kościoła – wspólnoty oraz źródłem i szczytem jego życia; dlatego chcę zawsze jak najpełniej w niej uczestniczyć, a moim zaszczytem i radością jest służba w zgromadzeniu liturgicznym według zaleceń soborowej odnowy liturgii.

8. ŚWIADECTWO słowa i życia jest nakazem Pana, który chce, aby światłość nasza świeciła przed ludźmi i dlatego obiecał nam moc Ducha Świętego, abyśmy mogli stać się jego świadkami; ufając tej mocy i modląc się o nią, chcę przy każdej okazji wyznawać Chrystusa, mojego Pana i Zbawiciela

9. NOWA KULTURA polega na uwolnieniu człowieka od wszystkiego, co poniża jego godność, oraz na rozwijaniu wartości osoby i wspólnoty we wszystkich dziedzinach życia; jest ona dziś bardzo potrzebną formą świadectwa i ewangelizacji; moim świadectwem w tej dziedzinie będzie więc ofiara całkowitej abstynencji od alkoholu, tytoniu i wszelkich narkotyków oraz szerzenie kultury czystości i skromności jako wyrazu szacunku dla osoby.

10. AGAPE czyli piękna miłość, którą Duch Święty rozlewa w sercach naszych, dzięki której osoba może odnaleźć się w pełni przez bezinteresowny dar z siebie (KDK 24) dla Boga i bliźnich, jest najwyższą formą świadectwa i urzeczywistniania się osoby; dlatego poprzez stałą metanoię, przekreślanie swego egoizmu, naśladowanie Chrystusowego Krzyża, chcę wdrażać się w postawę bezinteresownej służby – diakonii, służąc na wzór Syna Człowieczego wspólnocie Kościoła oraz wszystkim braciom, zwłaszcza najmniejszym i uciśnionym.

Duchowość małżeńska

– dążenie do bycia bliżej Boga w jedności ze współmałżonkiem.

Celem duchowości małżeńskiej jest wzajemne uświęcanie się małżonków, tworzenie jedności małżeńskiej i realizowanie katechumenatu rodzinnego. Domowy Kościół zaczerpnął duchowość małżeńską z charyzmatu ruchu Equipes Notre Dame.

Proponowana w ramach Domowego Kościoła jest realizowana poprzez przyjęcie elementów formacyjnych nazywanych zobowiązaniami – darami. Są to codzienna modlitwa osobista, połączona z lekturą Pisma Świętego; regularne spotkanie ze słowem Bożym; codzienna modlitwa małżeńska jako wspólne stawanie przed Panem; codzienna modlitwa rodziny, jako wspólnoty zanurzonej w Bogu; comiesięczny dialog małżeński i wynikająca z niego reguła życia (systematyczna praca nad sobą); uczestnictwo w comiesięcznych spotkaniach formacyjnych kręgu (grupa 4-7 małżeństw); uczestnictwo przynajmniej raz w roku w rekolekcjach formacyjnych. Nie są one celem samym w sobie, ale środkiem do celu. Ich realizowanie odbywa się w małżeństwie poprzez codzienny wspólny wysiłek małżonków, podejmujących i realizujących poszczególne zobowiązania oraz poprzez wzajemną pomoc małżeństw w kręgu w dążeniu do Chrystusa.

DWDD

Dzień Wspólnoty Diakonii Diecezjalnych

Dzień Wspólnoty, na którym (obecnie dwa razy w roku) zbierają się przedstawiciele diakonii pełniących posługę na szczeblu diecezjalnym: moderatorzy diecezjalni, pary diecezjalne Domowego Kościoła oraz przedstawiciele innych diakonii. DWDD odbywa się w filiach, służy przekazaniu do diecezji informacji z Centrali Ruchu.

Dzień animatora

Drugi dzień Centralnej Oazy Matki (Zesłanie Ducha Świętego). Udzielane jest wówczas animatorom błogosławieństwo.

Dzień diakonii

Pierwszy dzień Centralnej Oazy Matki (wigilia Zesłania Ducha Świętego). Błogosławi się wówczas osoby przyjmowane do Diakonii Ruchu.

Dzień moderatora

Trzeci dzień Centralnej Oazy Matki (święto NMP Matki Kościoła). Odbywa się wówczas Krajowe Kolegium Moderatorów.

Dzień Światła

Święto Ofiarowania Pana Jezusa w świątyni jerozolimskiej. „Oazowa” nazwa nawiązuje do słów Symeona o Jezusie: „Światło na oświecenie pogan i chwała ludu Twego Izraela” (Łk 2, 32). Dzień Światła to przejście od postoazy (czyli utrwalenia owoców oaz z ostatnich wakacji) do preoazy (czyli przygotowania już do nadchodzących nowych oaz). W tym dniu (2 lutego) w Centrum Ruchu w Krościenku, w Namiocie Światła ma miejsce poświęcenie świec na rekolekcje OŻK danego roku. Świeca oazy jest jednym z zewnętrznych znaków jedności Ruchu.

Eleuteria

Tytuł pisma formacyjno – informacyjnego Diakonii Wyzwolenia.

http://www.eleuteria.oaza.pl/

Ewangeliczna rewizja życia

Rodzaj spotkań odbywających się na zasadach: widzieć, osądzić, działać. W części widzieć grupa omawia temat będący przedmiotem spotkania, dzieląc się swoimi spostrzeżeniami, poglądami. W części osądzić sięga do tekstów – biblijnych, nauki Kościoła albo do publikacji i w ich świetle ocenia problem poruszany na spotkaniu. Część działać ma prowadzić do podjęcia konkretnych decyzji, mających na celu wcielania w życie zasad płynących z Ewangelii.

Jest to metoda zdecydowanie antropologiczna na wstępie (bo wychodzi od konkretnych sytuacji życiowych), ale przeradza się w teologiczną w połowie (bo sytuacje te poddaje ocenie Słowa Bożego). Jest to jeden ze sposobów na prowadzenie spotkania na wszystkich stopniach, a zwłaszcza dla dzieci i osób na początku drogi duchowej – nawet przed właściwą ewangelizacją.

Exodus

1. Łacińska nazwa Księgi Wyjścia

2. Temat rekolekcji wakacyjnych II stopnia (słowo to oznacza  „wyjście” – rekolekcje II stopnia opierają się na starotestamentalnej Księdze Wyjścia).
3. Jedna z celebracji podczas oazy II stopnia, upamiętniająca wyjście Izraelitów z niewoli egipskiej oraz w sposób symboliczny nasze wyjście z niewoli grzechu.

Exsultate Deo

Śpiewnik liturgiczny znany i ceniony nie tylko w kręgach związanych z Ruchem Światło-Życie.

Śpiewnik otwierają teksty z Ogólnego wprowadzenia do Mszału Rzymskiego, z wydania Mszału w roku 2002. Wybrane zostały fragmenty, które dotyczą znaczenia śpiewu, omawiają poszczególne śpiewane części mszy świętej, funkcje liturgiczne kantora, psałterzysty, dyrygenta chórów, miejsce dla chóru i organów. W jednym w działów zostały wyróżnione pieśni oraz piosenki roku skomponowane i śpiewane w ostatnich latach we wspólnotach oazowych.

Filia

– kilka sąsiednich diecezji

W filiach odbywają się dwa razy do roku dni wspólnoty diakonii diecezjalnych.

Godzina jedności

Kiedyś ostatni punkt dnia wspólnoty podczas letnich rekolekcji. Godzina jedności była podkreśleniem związku z Kościołem lokalnym. Gromadzono się wówczas w grupach osób pochodzących z jednej diecezji (a na diecezjalnych dniach wspólnoty – z jednej parafii), odczytywano listy jedności do biskupów i proboszczów. Obecnie, od początku istnienia Krucjaty Wyzwolenia Człowieka, zastąpiona przez Godzinę odpowiedzialności i misji, która przejęła niektóre elementy Godziny jedności.

Godzina odpowiedzialności

Tradycyjny element Dni Wspólnoty (punkt programu) podczas letnich rekolekcji, zazwyczaj prowadzony przez osoby z diakonii wyzwolenia. W czasie Godziny odpowiedzialności mogą być prezentowane świadectwa dotyczące wyzwalania (głównie z nałogów), chętni składają deklaracje przystąpienia do Krucjaty Wyzwolenia Człowieka. Nazwa bierze się stąd, że członkowie Ruchu Światło-Życie chcą podejmować odpowiedzialność za swoją ojczyznę, przez dobrowolne wyrzeczenie się używania napojów alkoholowych. Formularz nabożeństwa zawsze przygotowywany na dany rok z reguły odwołuje się również do tematu roku.

Godzina świadectwa

Podczas różnych okazji takich jak: Dzień Wspólnoty, ostatni dzień rekolekcji oazowych itp. jednym z punktów programu jest Godzina świadectwa (z założenia nie musi to być akurat jedna godzina, tak to się tylko nazywa). Podczas tego spotkania osoby chętne dzielą się swoimi przeżyciami, tym, co dokonało się w ich życiu dzięki spotkaniu z Bogiem.

Góra „Tabor”

Góra Błyszcz w Beskidzie Sądeckim niedaleko Tylmanowej. Zamyka horyzont Krościenka od północnego wschodu. Pierwsze miejsce dni wspólnoty przeżywanych w czasie letnich rekolekcji. Podczas pierwszego dnia wspólnoty (14 VII 1971 r.) pojawiła się myśl, by nadać górze nazwę Tabor. Przeżycie tego dnia kojarzyło się bowiem ze słowami św. Piotra „Panie, dobrze że tu jesteśmy; jeśli chcesz, postawię tu trzy namioty” (Mt 17,4). Wszystkie dni wspólnoty odbywały się na Błyszczu do 1973 r. – później oaz było więcej i dni wspólnoty zaczęto organizować również w innych miejscach.

Jagiellońska

Potoczne określenie Centralnego Domu Rekolekcyjnego Domowego Kościoła położonego w Krościenku na ul. Jagiellońskiej 100.

KAMUZO

Rekolekcje specjalistyczne dla animatorów muzycznych, często z elementami warsztatów muzycznych.

Kaplica Chrystusa Sługi

Kaplica w Centrum Ruchu Światło-Życie w Krościenku. Pierwszy kościół noszący to wezwanie. Każdy element wnętrza jest pomyślany tak, by ukazywał ideał Chrystusa Sługi. W 2000 r. kaplica Chrystusa Sługi była kościołem stacyjnym Wielkiego Jubileuszu.

Kaplica Dobrego Pasterza

Dawna kaplica parafialna w Krościenku nad Dunajcem. W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych miejsce codziennych mszy świętych grup oazowych przeżywających rekolekcje w Krościenku. Obecnie w tym miejscu stoi kościół Dobrego Pasterza, w którym znajduje się grób ks. Franciszka Blachnickiego.

Katechumenat rodzinny

Wdrażanie dzieci do życia wiarą dokonywane w rodzinie. Odnowa katechumenatu rodzinnego jest jednym z celów Domowego Kościoła.

KODA

Rekolekcje specjalistyczne będące jednym z etapów przygotowania do podjęcia posługi animatorskiej.

Koinonia

Słowo to w języku greckim oznacza wspólnotę.. Terminem tym posługuje się Nowy Testament. Ruch Światło-Życie używa określenia koinonia, aby podkreślić bogactwo biblijnego pojęcia wspólnoty – biorącej początek od wspólnoty z Bogiem, opartej na prawdziwie głębokiej więzi między ludźmi, którzy zakorzenieni są w Chrystusie.
Nazwę „Koinonia” noszą również organizowane przez Ruch Światło-Życie sympozja poświęcone odnowie parafii.

Kongregacja Odpowiedzialnych

– coroczne duże spotkanie moderatorów i animatorów Ruchu

Spotkanie osób podejmujących jakieś zadania w Ruchu Światło-Życie. Skierowana jest do moderatorów i animatorów. Podczas niej przedstawiane są zarysy programu na najbliższy rok, wygłaszane są prelekcje, prowadzone są rozmowy plenerowe. Jest to najbardziej integrujące Ruch spotkanie.

Pierwsza Krajowa Kongregacja Odpowiedzialnych odbyła się w 1976 r. w Krościenku, uczestniczyło w niej ok. 70 osób. W następnych latach kongregacje odbywały się w Krościenku, Niepokalanowie, Kalwarii Zebrzydowskiej, Koninie oraz na Jasnej Górze, która stała się głównym miejscem tych spotkań. Ilość uczestników rosła, w ostatnich latach sięgając 800–1000 osób. Od 1991 r. skrócono nazwę kongregacji, rezygnując z określenia „krajowa”. Wiąże się to z międzynarodowym rozwojem Ruchu Światło-Życie i obecnością na kongregacji przedstawicieli wspólnot oazowych z innych krajów.

Kopia Górka

Miejsce w Krościenku nad Dunajcem, które jest źródłem Ruchu Światło-Życie w sensie historycznym. Dziś jest to oficjalne Centrum Ruchu, tam prowadził działalność założyciel Ruchu, ks. Franciszek Blachnicki, tam miało miejsce oddanie Ruchu przez kardynała Karola Wojtyłę Niepokalanej.

Kościół Dobrego Pasterza

Kościół parafialny w Krościenku nad Dunajcem zbudowany na miejscu dawnej kaplicy Dobrego Pasterza. W dolnym kościele od 2000 r. znajduje się grób ks. Franciszka Blachnickiego.

Krościenko nad Dunajcem

Miejscowość położona w kotlinie Dunajca, otoczona pasmami Beskidu Sądeckiego, Pienin i Gorców, na skraju Pienin, w której znajduje się Kopia Górka – Centrum Ruchu Światło-Życie.

Krzyż animatorski

Znak Ruchu Światło-Życie wykonany w formie krzyża, noszony przez animatorów. Z zewnętrznej strony znajduje się na nim znak Ruchu Światło-Życie, z wewnętrznej słowo „agape”. Otrzymują go podczas specjalnego błogosławieństwa, które ma miejsce w  czasie COM.

Księga Czynów Wyzwolenia

Księga zawierająca nazwiska osób, które zadeklarowały przystąpienie do Krucjaty Wyzwolenia Człowieka jako członkowie (na czas nieokreślony). Jest symbolem i namacalnym znakiem ich troski o trzeźwość narodu.

KWC Krucjata Wyzwolenia Człowieka

Ruch społeczny, mający na celu wyzwolenie człowieka z nałogów społecznych, zwłaszcza z alkoholizmu oraz z zakłamania i lęku, które niszczą godność ludzką oraz nie pozwalają człowiekowi urzeczywistnić siebie zgodnie ze swoim powołaniem. KWC została zainicjowana przez ks. Franciszka Blachnickiego i Ruch Światło-Życie w odpowiedzi na apel Jana Pawła II skierowany do Polaków u progu pontyfikatu: „Proszę, abyście przeciwstawili się wszystkiemu co uwłacza ludzkiej godności i poniża obyczaje zdrowego społeczeństwa, co czasem może aż zagrażać jego egzystencji i dobru wspólnemu, co może umniejszać jego wkład do wspólnego skarbca ludzkości, narodów chrześcijańskich, Chrystusowego Kościoła”. Krucjata została uroczyście ogłoszona w obecności papieża Jana Pawła II i pobłogosławiona przez niego podczas I pielgrzymki do Polski, 8 czerwca 1976 roku w Nowym Targu.

Małą grupa

To podstawowy element struktury Ruchu Światło-Życie. Odpowiednikiem małej grupy w strukturze Domowego Kościoła jest krąg rodzinny.

W skład małej grupy wchodzi kilka osób przechodzących ten sam etap formacji. Każda mała grupa ma animatora, który czuwa nad właściwym przebiegiem procesu formacyjnego jej członków. Dba on również o jej zaangażowanie dla budowania wspólnoty czy to rekolekcyjnej, czy parafialnej.

Z oazy rekolekcyjnej idea małej grupy została przeniesiona na grunt wspólnoty parafialnej. Umożliwia ona wzrost Nowego Człowieka w warunkach pozarekolekcyjnych – w codziennym życiu, w środowisku odmiennym od zamkniętego – charakterystycznego dla rekolekcji letnich.

Mała grupa w cyklu pracy rocznej spotyka się na cotygodniowych spotkaniach formacyjnych. Spotkania są właściwym miejscem wymiany doświadczeń, problemów związanych z codziennym życiem i umocnienia na wybranej drodze ucznia Chrystusa.

Martyria-leiturgia-diakonia

Używane w Ruchu Światło-Życie biblijne pojęcia, określające funkcje, przez które dokonuje się budowanie wspólnoty chrześcijańskiej – koinonii. Martyria to świadectwo, głoszenie słowa, leiturgia to liturgia czyli sprawowanie kultu, diakonia to służba.

Marsz Wyzwolenia Narodów        

Manifestacja przeprowadzona po raz pierwszy 26–28 sierpnia 1983 roku na trasie Carlsberg-Hambach w Palatynacie (Niemcy) z inicjatywy Chrześcijańskiej Służby Wyzwolenia Narodów. Marsz miał przypomnieć mieszkańcom Europy Zachodniej o istnieniu w Europie Środkowo-Wschodniej 17 zniewolonych narodów z ponad 300 milionami mieszkańców oraz być znakiem nadziei – nowej drogi ku wyzwoleniu bez przemocy i wojny.

W Marszu brali udział Polacy, Niemcy, Rosjanie, Ukraińcy, Węgrzy Czesi i Słowacy. Na zakończenie uczestnicy pierwszego Marszu podpisali deklarację końcową „Pokój a wyzwolenie”, którą otrzymali m.in. Jan Paweł II, Ronald Reagan – prezydent USA, Karl Caarstens – prezydent RFN, Edward Raczyński – prezydent RP na uchodźstwie.

Metanoia

(z greckiego – nawrócenie) oznacza przemianę myślenia człowieka, która pociąga za sobą radykalną zmianę sposobu działania.

Moderator

Osoba (kapłan) stojąca na czele Ruchu w danej parafii (moderator parafialny), diecezji (moderator diecezjalny), czy też w ogóle na czele Ruchu (moderator generalny). Moderatorem nazywany jest też kapłan prowadzący rekolekcje. W przypadku osoby świeckiej, dzielącej zadania z moderatorem, mówimy o odpowiedzialnym świeckim.

Nabożeństwo światła i wody

Nabożeństwo przeżywane w czwartym dniu oazy I i II stopnia. Bogate w symbolikę światła (wszyscy trzymają zapalone świece, z którymi wracają do domów), kończące się przy źródle.

Namiot Spotkania

Osobista modlitwa, w miarę możności połączona z nawiedzeniem Najświętszego Sakramentu, w czasie której rozmawia się o wszystkich problemach swego życia z Chrystusem „twarzą w twarz, jak się rozmawia z przyjacielem” (por. Wj 33, 7-11). Istotnym elementem rozmowy z Bogiem jest tutaj osobiste, modlitewne studium Pisma Świętego. Spotkanie ze Słowem Bożym warunkuje bowiem owocne spotkanie i dialog z Chrystusem Eucharystycznym.

Namiot Światła

Budynek w Krościenku, w Centrum Ruchu Światło-Życie, w kształcie namiotu, z drzewa, na podmurówce z okrągłych kamieni z Dunajca, kryty gontem. Zbudowany w ten sposób, by symbolizował Nową Jerozolimę według tekstu Ap 21,10-14. Wejścia i okna tworzą dwunastobok. W środku znajdują się amfiteatralne siedzenia, „krzak gorejący” – który wyobraża duży korzeń drzewa, służący jako pulpit dla księgi Pisma Świętego, ogromna lampa-kula z kolorowych brył szklanych, a wokół niej czerwone światełka, przypominające języki ognia. Symbolika tego miejsca nawiązuje do apokaliptycznego opisu „Małżonki Baranka” – Nowej Jerozolimy. Na ścianach znajdują się teksty z Pisma Świętego mówiące o świetle. To miejsce gromadzenia się na konferencje, modlitwy, a także spotkania o charakterze pogodnego wieczoru …

Niepokalana Matka Kościoła

Tytuł, pod którym szczególnie wzywa się Maryję w Ruchu Światło-Życie. Tytuł Maryi, która jest wolna od pokalania grzechem, oddana całkowicie Bogu i ludziom w bezinteresownym darze.

Tytuł Niepokalanej Matki Kościoła wyraża specyfikę kultu maryjnego w Ruchu. Źródłem dla tego tytułu była duchowość maryjna i mariologia św. Maksymiliana Kolbego oraz starochrześcijańska idea Ecclesia Mater wraz z nauczaniem Soboru Watykańskiego II.

Figura Niepokalanej znajduje się w Centrum Ruchu w Krościenku, została poświęcona przez kard. Wojtyłę 11 VI 1973 r. Szczególnie dwa elementy figury wyrażają ideę Niepokalanej Matki Kościoła: ręce wyciągnięte w dół w geście otwartych dłoni oraz źródło wytryskujące u stóp figury.

Nowa kultura

Ideał wychowawczy Ruchu Światło-Życie. Jedno z czterech podstawowych pojęć, określających ideał wychowawczy Ruchu Światło-Życie (obok pojęć: Światło-Życie, Nowy człowiek, Nowa wspólnota).

Nowy człowiek, wchodzący w nową wspólnotę z Bogiem i z braćmi, tworzy nową kulturę. Podejmuje wysiłki dla budowania nowego, lepszego świata; wprowadza we wszystkie dziedziny życia wartości chrześcijańskie.

Praktycznym wyrazem nowej kultury proponowanym przez Ruch Światło-Życie jest zachowanie całkowitej abstynencji od alkoholu i tytoniu – w poczuciu odpowiedzialności za braci zagrożonych nałogami oraz jako wyraz miłości sprawdzającej się w gotowości do składania dobrowolnych ofiar.

Symbolem nowej kultury jest znak „fos-dzoe” otoczony kręgiem ludzi trzymających się za ręce z promieniami dookoła.

Nowa wspólnota

Ideał wychowawczy Ruchu Światło-Życie.Jedno z czterech podstawowych pojęć określających ideał wychowawczy Ruchu Światło-Życie (obok pojęć: Światło-Życie, Nowy człowiek, Nowa kultura).

To grupa osób, które spotykają się na czytaniu Biblii i modlitwie, które wspólnie podejmują wysiłek przemiany swojego życia, służą innym swoimi darami, razem uczestniczą we mszy świętej. Symbolem „nowej wspólnoty” jest znak „fos-dzoe” otoczony kręgiem ludzi trzymających się za dłonie.

Nowy człowiek

Ideał wychowawczy Ruchu Światło-Życie.Jedno z czterech podstawowych pojęć określających ideał wychowawczy Ruchu Światło-Życie (obok pojęć: Światło-Życie, Nowa wspólnota, Nowa kultura).

Ruch Światło-Życie „ma na celu przede wszystkim formowanie dojrzałego chrześcijanina jako nowego człowieka w Chrystusie” (ks. Franciszek Blachnicki). Stary człowiek to człowiek oddzielony od Boga, żyjący w grzechu, niezdolny do wchodzenia w relacje, rozbity wewnętrznie, zamknięty w swych egoistycznych celach. Nowy człowiek jest świadomy swojej godności jako osoby, swoje życie podporządkowuje Bogu, czyni z siebie bezinteresowny dar, tzn. dzieli się swoim czasem, zdolnościami z innymi ludźmi. Wychowanie nowego człowieka polega na rozwijaniu i doskonaleniu w sobie miłości agape – czyli bezinteresownej miłości. W jego życiu zachodzi jedność pomiędzy prawdami uznawanymi za słuszne, a tymi, według których postępuje. To człowiek prawdziwie wolny. Wzorami nowego człowieka są dla nas Jezus i Maryja.

OAWE

Oaza Animatorów Wielkiej Ewangelizacji

15-dniowe rekolekcje, których celem jest przygotowanie ludzi dojrzałych w wierze do podjęcia i wypełnienia posługi w dziele wielkiej ewangelizacji Ad Christum Redemptorem.

Oaza Diakonii Wychowawczej

Oaza Nowego Życia organizowana szczególnie dla nauczycieli i katechetów. Odbywa się przede wszystkim w Krościenku.

Oaza modlitwy

Krótkie weekendowe rekolekcje.

Kiedyś odbywały się we wszystkich diecezjach co miesiąc i w szczególny sposób poświęcone były modlitwie. Obecnie odbywają się w bardzo różnym rytmie, mają też różne tematy.

Oaza

Potoczna nazwa Ruchu Światło-Życie i rekolekcji oazowych

Ruch Światło-Życie – jeden z ruchów dążących do odnowy Kościoła według nauczania Soboru Watykańskiego II – powstał w Polsce, a jego założycielem był sługa Boży ks. Franciszek Blachnicki. Ruch gromadzi ludzi różnego wieku i stanu: młodzież, dzieci, dorosłych, kapłanów, zakonników, zakonnice, członków instytutów świeckich oraz rodziny. Poprzez odpowiednią dla każdej z tych grup formację Ruch Światło-Życie stara się formować dojrzałych i świadomych chrześcijan oraz służyć ożywianiu lokalnych wspólnot Kościoła – parafii, dekanatów, diecezji. Znakiem Ruchu Światło-Życie jest symbol i słowa ΦΩΣ ΖΩΗ (czyt. phos-dzoe) – greckie słowa „światło” i „życie”, krzyżujące się na literze „omega”. Popularna nazwa tego symbolu to foska.

Są to 15-dniowe rekolekcje, prowadzone metodą wypracowana przez ks. Franciszka Blachnickiego, umożliwiające przeżycie najważniejszych tajemnic i prawd wiary katolickiej. To jedna z metod, jaką posługuje się Ruch Światło-Życie w kształtowaniu w swoich uczestnikach dojrzałej wiary. Głównym założeniem oazy jest to, że jej uczestnicy podejmują próby wcielenia poznawanej prawdy w życie, tzn. kształtują swój styl życia według wymagań, które ona stawia. Odbywa się to podczas różnorodnych zajęć rekolekcyjnych (Eucharystia, spotkanie w małej grupie, modlitwa indywidualna i we wspólnocie, wycieczka, zabawa) i w atmosferze wzajemnej pomocy.

Oaza Nowego Życia

Podstawowy rodzaj rekolekcji oazowych. Trzy stopnie piętnastodniowej Oazy Nowego Życia wyznaczają etapy deuterokatechumenatu. Organizowana dla grup młodzieżowych, studenckich, dorosłych i rodzin (Oaza Nowego Życia dla rodzin).

Oaza Niepokalanej

Tak kiedyś nazywano oazę młodzieżową, organizowaną dla dziewcząt. Nazwa: „Oaza Nowego Życia” dotyczyła wówczas oaz dla chłopców. Wraz z wprowadzeniem nowego programu formacyjnego (1977) określenie „Oaza Niepokalanej” stopniowo zanikło.

Oaza Nowej Drogi

Nowy rodzaj rekolekcji oazowych, przeznaczony dla młodzieży w wieku gimnazjalnym.

ORDJ

Oaza Rekolekcyjna Diakonii Jedności

Coroczne rekolekcje głównych odpowiedzialnych Ruchu Światło-Życie. Kiedyś odbywały się zawsze w Krościenku w styczniu przed niedzielą Chrztu Pańskiego (odpust w kaplicy Chrystusa Sługi) – w tym terminie prowadził pierwsze ORDJ ks. Franciszek Blachnicki. Od 2008 r. przeniesione na przełom roku liturgicznego, odbywają się w centrum Polski. ORDJ stanowi pierwsze podjęcie tematu nowego roku pracy formacyjnej.

Oaza rodzin

Oaza Nowego Życia organizowana dla rodzin. Ma ten sam program, co oazy organizowane dla innych grup, wzbogacony jednak o zagadnienia dotyczące duchowości małżeńskiej i życia rodzinnego.

Oazą rodzin nazywa się też potocznie Domowy Kościół, gałąź rodzinną Ruchu Światło-Życie.

Oaza wielka  

Tworzy ją kilka lub kilkanaście grup oazowych (tzw. oaz średnich), przeżywających swoje rekolekcje w sąsiadujących ze sobą miejscowościach. Oazy wielkie mają nazwy biblijne, np. Tylmanowa i okolice to teren oazy wielkiej Tabor, Zakopane i okolice – to oaza wielka Ain Karin, Dursztyn na Spiszu i sąsiednie wioski tworzą oazę wielką Nazaret.

Oaza Żywego Kościoła

Określenie całości rekolekcji prowadzonych przez Ruch Światło-Życie w danym roku, szczególnie latem.

Obrzędy Chrześcijańskiego Wtajemniczenia Dorosłych

Dokument, który przywrócił w Kościele katechumenat dorosłych. Jest podstawą formacji oazowej – deuterokatechumenatu.

Okienko

– wydarzenie z 11 czerwca 1973 r.

W 1973 r. kard. Karol Wojtyła miał przyjechać do Krościenka i dokonać aktu oddania Ruchu Niepokalanej Matce Kościoła oraz poświęcenia figury Niepokalanej na Kopiej Górce. Rano w tym dniu przekazał wiadomość, że przyjechać nie może. Jednak w ostatniej chwili, już po Eucharystii, a tuż przed poświęceniem, przyjechał. Po poświęceniu figury i oddaniu Ruchu Niepokalanej powiedział następujące słowa:

„Moi drodzy! Po tym wszystkim, co było powiedziane w akcie oddania przy poświęceniu statuy Matki Bożej, Matki Chrystusowej, Matki Kościoła, myślę, że jakiekolwiek słowo jest zbędne, bo cała pełnia treści zawiera się tam.

Pragnę tylko wyjaśnić, że jeszcze dzisiaj rano byłem przekonany, iż jest rzeczą niemożliwą przybyć tutaj. Potem jednak w taki sposób poprzesuwaliśmy pewne obowiązki, że powstało małe okienko. Właśnie przez to okienko wyszedłem z Krakowa (wyszedłem nie na nogach) do Krościenka i przez to samo okienko muszę teraz wyjść szybko, natychmiast z Krościenka i wrócić do Krakowa.

Ale, proszę Księży i wszystkich zgromadzonych tutaj Braci i Sióstr, czułem jakąś wewnętrzną potrzebę, ażeby tutaj przybyć właśnie w uroczystość Maryi, Matki Kościoła. W uroczystość, która dopiero toruje sobie drogę w świadomości naszej, jak też i całego Kościoła, jakkolwiek zawiera ogromny potencjał treści. Dopiero w świetle Soboru Watykańskiego II, zwłaszcza rozdziału ósmego Konstytucji dogmatycznej o Kościele, rozjaśniamy sobie tę prawdę, która skądinąd wydaje się naszym sercom tak bliska i oczywista.

Jeżeli tutaj przybywam, ażeby się z Wami przez te chwile w tym mały okienku spotkać, to także i dlatego, że pragnę położyć jakiś akcent na tę całą apostolską inicjatywę, która tutaj znalazła sobie swoje gniazdo, czy też raczej źródło, i która stara się stąd promieniować. Właśnie z tą myślą tutaj przybywam w uroczystość Matki Kościoła, ażeby tę inicjatywę w szczególny sposób Jej polecić, zawierzyć, oddać Jej w opiekę. Oddać wewnętrznie, od strony tej tajemnicy Bożej, która w inicjatywie się zawiera i rozwija w wielu duszach, i oddać zewnętrznie także, bo Kościół musi istnieć w warunkach zewnętrznych i od tej zewnętrznej strony także potrzebuje opieki Matki swojej, Matki Kościoła, i opieki Bożej przez Jej pośrednictwo.

Z tą myślą tutaj przybyłem i spełniłem przy tym jakiś wewnętrzny nakaz serca, które dzisiaj od rana nie dawało mi spokoju, ażeby jednak to okienko gdzieś otworzyć i tutaj przybyć. Niech to także o czymś świadczy. Więcej już nie powiem. Także i dlatego, ponieważ okienko się zamyka.

Pragnę wszystkich serdecznie pozdrowić i zostawić tutaj, pod opieką Maryi, Matki Kościoła, i przy tym źródle, ażeby z niego czerpali jak najobficiej dzisiaj i w ciągu całych najbliższych wakacji, i zawsze, w miarę, jak ta inicjatywa będzie się wewnętrznie i zewnętrznie rozprzestrzeniać”.

W tradycji Ruchu Światło-Życie okoliczności tego przyjazdu kard. Wojtyły do Krościenka nazywa się „historią o okienku”.

ORD

Oaza Rekolekcyjna Diakonii

Czterodniowe rekolekcje, będące szczytem formacji oazowej, poświęcone syntetycznemu przedstawieniu ideałów i duchowości Ruchu Światło-Życie.

ORAR

Oaza Rekolekcyjna Animatorów Rodzin

Kilkudniowe rekolekcje, odgrywające ważną rolę w formacji Domowego Kościoła. Ks. Blachnicki w liście „Domowy Kościół” nr 0 pisał: „Oazy rekolekcyjne dla animatorów, tzw. ORA. Są to czterodniowe rekolekcje, dość intensywne. W ciągu roku odbywają się kilkakrotnie w Krościenku lub w innych miejscowościach. Dają one całościową wizję Ruchu Światło-Życie, oraz ukazują zasadniczy cel Wspólnot Rodzinnych. Stanowią prawdziwą odnowę dla pracy rocznej grup”. Jeden z moderatorów, który przyczynił się do udziału w ORA czterech par małżeńskich z czterech grup z jednego z miast – wyraził się, że po tym pobycie praca w grupach została zupełnie odnowiona, wszystko „ruszyło” naprzód.

ORAR I stopnia ukazuje ideał wychowawczy Ruchu Światło-Życie (Światło-Życie, Nowy człowiek, Nowa wspólnota, Nowa kultura) oraz wprowadza w duchowość małżeńską. ORAR II stopnia poświęcony jest posłudze animatorskiej.

Oprócz tych rekolekcji, bardzo popularne w kręgach Domowego Kościoła są weekendowe sesje tematyczne. Potocznie również nazywa się je ORAR-ami.

Paresia

Spotkania przedstawicieli wspólnot Ruchu Światło-Życie spoza granic Polski. Zazwyczaj odbywają się bezpośrednio przed Kongregacją Odpowiedzialnych.

Piosenka dnia

Piosenka związana z tematem danego dnia rekolekcji oazowych. Wprowadzana na jutrzni, śpiewana zazwyczaj również na zakończenie Eucharystii.

Piosenka roku

Utwór związany z tematem pracy danego roku, śpiewany szczególnie na dniach wspólnoty, ale także na innych spotkaniach Ruchu Światło-Życie w danym roku. Często specjalnie pisany przez związanych z Ruchem autorów i kompozytorów. W ostatnich latach pojawia się określenie „pieśń roku”, co wiąże się z wysokim poziomem trudności wykonawczych niektórych piosenek roku.

Piosenka oazy

Piosenka śpiewana przez oazę podczas prezentacji na dniu wspólnoty. Z reguły jest to śpiew cieszący się największym powodzeniem podczas rekolekcji.

Pochodnie Wojska Gedeona

To członkowie, kandydaci i sympatycy Krucjaty Wyzwolenia Człowieka, którzy włączyli się w „modlitewną sieć”. Te „płomienie” modlitwy mają być skutecznym środkiem pokonania zniewoleń, lęków i niedomagań. W regularnej, często codziennej, modlitwie w intencjach składanych poprzez stronę internetową Centralnej Diakonii Wyzwolenia, trwają przed Panem ludzie z różnych stron Polski i świata. Kapłani sprawują w tych intencjach msze święte.

Zaproszenie do włączenia się w inicjatywę modlitewną Krucjaty Wyzwolenia Człowieka zostało skierowane po raz pierwszy na XXVII Pielgrzymce Krucjaty Wyzwolenia Człowieka 9 czerwca 2007 r. w Krościenku.

Pogodny wieczór

To jeden z tych punktów programu rekolekcyjnego, które mają służyć zacieśnianiu więzi między uczestnikami poprzez zabawę. Każdy taki wieczór musi mieć swój cel. Pierwsze powinny pomóc w lepszym poznaniu się członków grupy rekolekcyjnej.

W czasie wieczoru trzeba zapewnić bezpieczeństwo, dobierać zabawy, uwzględniając wiek, ale także upodobania uczestników, a nie prowadzącego. I rzecz najważniejsza: należy pamiętać o zasadach nowej kultury tak, aby nikogo nie ośmieszyć, nie obrazić, nie zażenować.

Prawda-Krzyż-Wyzwolenie

Idea zaangażowania społecznego sformułowana przez ks. Franciszka Blachnickiego. Służba na rzecz pełnego wyzwolenia człowieka i narodu przez głoszenie i wcielanie w życie Prawdy, z wyrzeczeniem się wszelkiej przemocy, bez nienawiści, w duchu miłości i miłosierdzia. Do realizacji tej idei ks. Blachnicki powołał najpierw Niezależną Chrześcijańską Służbę Społeczną, później zaś (na emigracji) Chrześcijańską Służbę Wyzwolenia Narodów.

Ruch Żywego Kościoła

– pierwsza nazwa Ruchu Światło-Życie.

Ruch Żywego Kościoła powstał w 1969 roku (wcześniej odbywały się tylko rekolekcje oazowe, od 1963 r. w każdym roku). W 1976 roku, na I Krajowej Kongregacji Odpowiedzialnych, Ruch Żywego Kościoła przybrał nazwę Ruchu Światło-Życie.

Słowo życia

Krótki tekst biblijny wyrażający temat danego dnia rekolekcji oazowych.

Statio

– znak świątyni

Oaza III stopnia codziennie pielgrzymuje do innego kościoła (kościoła stacyjnego), tam przeżywa Eucharystię i modli się godziną czytań. Znak świątyni ma być odczytywany jako znak żywego Kościoła – wspólnoty.

Symbol roku

Graficzne przedstawienie tematu danego roku pracy formacyjnej. Umieszczane na świecach oaz, również w pomieszczeniach, w których spotykają się grupy oazowe.

Szkoła liturgiczna

To wykłady liturgiczne na oazie II stopnia, których celem jest zapoznanie oazowiczów z treściami obecnymi w słowach, znakach i symbolach towarzyszących obrzędom liturgicznym. Zmierza również do rozmiłowania uczestników w liturgii i do rozbudzenia w nich poczucia misji na rzecz odnowy liturgii.

Szkoła modlitwy

To szereg wykładów dotyczących modlitwy. Dzięki nim uczestnik będzie wiedział m.in.: czym jest modlitwa osobista, zrozumie konieczność modlitwy w życiu chrześcijanina oraz na czym polega modlitwa wspólnotowa.

I stopień Oazy Nowego Życia jest szczególnymi miejscem, gdzie odbywa się ta szkoła.

Szkoła życia

To cykl konferencji pokazujących całościową wizję rodziny jako wspólnoty w ramach Kościoła. Tematy podejmowane podczas pogadanek to m.in. duchowość małżeńska, katechumenat rodzinny, chrześcijańskie kierowanie płodnością, dialog małżeński. Dawniej nosiły nazwę Szkoły apostolskiej.

Śpiewy liturgiczne

Utwory nadające się do śpiewania w czasie liturgii. Ruch Światło-Życie, formując do dojrzałego przeżywania liturgii, zwraca uwagę m.in., że nie każdy śpiew nadaje się do wykonywania w czasie Eucharystii, w szczególności nie nadają się do tego piosenki.

Światło-Życie

Nazwa ruchu oazowego pochodzi od formuły Światło-Życie będącej syntezą duchowości Ruchu oraz najkrócej wyrażającą jego cel i program. Formuła Światło-Życie wyraża najbardziej podstawową zasadę życia chrześcijańskiego: jedność między wiarą i życiem. Najlepiej ukazuje to znak Ruchu składający się ze słów światło, życie w języku greckim, splecionych w znak krzyża.

To metoda wychowawcza, polegająca na ciągłym poddawaniu życia wymaganiom Bożego światła, które jest zawarte przede wszystkim w słowie Bożym, ale również w nauczaniu Kościoła, dociera do nas także na wiele innych sposobów; to dążenie do ideału człowieka, który stanowi jedność w myśli i zachowaniu.

Świeca matka

Duża świeca, znajdująca się w Krościenku, od której podczas Centralnej Oazy Matki zapalane są świece oaz wielkich. Kiedyś świeca matka była wytapiana z resztek świec pozostałych z poprzedniego roku. Obecnie, niestety, nikt już nie chce w ten sposób wytapiać świec.

Świeca oazy

Świeca, którą otrzymuje każda oaza. Znajduje się na niej symbol roku. Jest ona znakiem jedności z Centrum Ruchu i oazami w całej Polsce oraz poza jej granicami.

Świece oaz są poświęcane 2 lutego w Namiocie Światła w Krościenku i przekazywane przedstawicielom oaz wielkich na Centralnej Oazie Matce. Zazwyczaj świeca oazy jest pierwszy raz zapalana podczas Diecezjalnej Oazy Matki przez odpalenie od świecy oazy wielkiej.

Świeca oazy codziennie jest zapalana podczas jutrzni, zapaleniu świecy towarzyszy czytanie odpowiedniego tekstu biblijnego. Świeca powinna palić się w czasie zajęć, podczas których spotyka się cała oaza, przede wszystkim Eucharystii. Błędem jest spotykane w niektórych regionach uroczyste gaszenie świecy wieczorem – w liturgii nie ma zwyczaju uroczystego gaszenia świecy, tym bardziej nie powinno ono mieć miejsca poza liturgią.

Święto patronalne

Świętem patronalnym Ruchu Światło-Życie jest Uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny (8 XII). Natomiast świętem patronalnym moderatorów Ruchu jest Niedziela Chrztu Pańskiego.

Reguła życia

– systematyczna praca nad sobą.

Jedno ze zobowiązań członków Domowego Kościoła, czyli jedno z narzędzi, które pomaga im w dążeniu do świętości zarówno osobistej, jak i małżeńskiej.

Reguła życia to podjęcie przez osobę konkretnych wysiłków, by jej życie podobało się Bogu. Podjęcie reguły życia powinna poprzedzić modlitwa i głębsza refleksja nad sobą, nad swoimi wadami, niedociągnięciami.

Reguła może być osobista, małżeńska i rodzinna.

Przykłady reguł życia: przychodzić na mszę świętą 10 minut przed rozpoczęciem, lepiej przestrzegać kodeksu drogowego i być bardziej uprzejmym dla innych użytkowników drogi, nie spóźniać się na umówione spotkania, raz dziennie zjeść wspólny rodzinny posiłek.

Teczka roku

Teczka zawierająca materiały pogłębiające i precyzujące temat pracy rocznej oraz materiały związane z realizacją rekolekcji oazowych. Teczki roku przedstawiciele oaz wielkich otrzymują w czasie Centralnej Oazy Matki, a następnie przekazują je do wszystkich oaz.

Temat roku

Każdy rok przeżywany jest w Ruchu Światło-Życie pod innym hasłem. Temat roku jest odpowiedzią na aktualne wezwania płynące z Kościoła, świata czy z samego Ruchu. Może być pogłębieniem jakiegoś elementu charyzmatu ruchu oazowego. Pierwszy temat roku brzmiał „Odnowa i pojednanie”. Był to temat roku 1974/75, zaczerpnięty z hasła Roku Świętego 1975 (w 1974 r. Rok Święty był przeżywany w diecezjach, a w 1975 r. w Rzymie).

Pierwszą refleksję nad tematem roku podejmuje Oaza Rekolekcyjna Diakonii Jedności. Następnie wprowadzeniem w temat roku jest Kongregacja Odpowiedzialnych. Cały Ruch zaczyna realizować temat roku podczas letnich rekolekcji począwszy od Centralnej Oazy Matki. Następnie temat ten podejmują dni wspólnoty odbywane w ciągu roku, formacja diakonii, animatorów i starszych kręgów Domowego Kościoła.

Wieczernik

Amfiteatr na zboczu Kopiej Górki w Krościenku. Sprawowane są w nim liturgie podczas dni wspólnoty oraz Centralnej Oazy Matki. Zbudowany w 1979 r., w nadziei przyjazdu do Krościenka Jana Pawła II podczas jego pierwszej pielgrzymki do Polski, nosi imię polskiego papieża.

Nazwę „Wieczernik” nosi również pismo Ruchu Światło-Życie wydawane w Poznaniu.

Wojsko Gedeona

Określenie Krucjaty Wyzwolenia Człowieka nawiązujące do biblijnego tekstu Sdz 7,1-8.16-22.

Wspólnota wspólnot

– parafia

Parafia odnowiona zgodnie ze wskazaniami Soboru Watykańskiego II ma stawać się wspólnotą wspólnot. Odnowienia parafii ma się odbyć poprzez powstawanie w niej wspólnot, które dzięki przykładowi życia i zaangażowaniu apostolskiemu sprawią, że parafia będzie miejscem, gdzie ludzie spotykają się, by wspólnie uczestniczyć w Eucharystii, wspólnie modlić się, wspólnie podejmować działania na rzecz parafii (troska o chorych, potrzebujących, o piękno liturgii, organizowanie półkolonii parafialnych…). Do przemiany parafii we wspólnotę wspólnot powołany jest również Ruch Światło-Życie.

Wyprawa otwartych oczu

Punkt programu rekolekcji młodzieżowych I stopnia. Jej celem jest odkrycie Boga w przyrodzie oraz odkrycie w przyrodzie znaków i symboli poznawanych na rekolekcjach praw nowego życia. Natomiast na oazie II stopnia wyprawa ma charakter indywidualnego czasu spotkania z Bogiem, połączonego z Namiotem Spotkania.

Zasada kolegialności

Jedna z trzech zasad (obok zasady pomocniczości i solidarności), którymi według myśli Założyciela kieruje się diakonia Ruchu Światło-Życie.

Zgodnie z zasadą kolegialności, służba na każdym szczeblu musi być podejmowana przez kilka osób. Nie powinno być w Ruchu pojedynczych odpowiedzialnych; każdy moderator musi wokół siebie zgromadzić chociażby mały zespół stanowiący wspólnotę modlitwy, słuchania słowa Bożego i działania.

Zasada pomocniczości

Jedna z trzech zasad (obok zasady kolegialności i solidarności), którymi według myśli Założyciela kieruje się diakonia Ruchu Światło-Życie. Inaczej zasada subsydiarności – od łacińskiego słowa subsidium, czyli pomoc.

Chodzi w niej o to, że zadania, które mogą być wykonane przez osoby na niższym szczeblu odpowiedzialności, nie powinny być wypełniane przez osoby z wyższego szczebla, nie powinny one wyręczać innych w ich obowiązkach.

Zasada solidarności

Jedna z trzech zasad (obok zasady kolegialności i pomocniczości), którymi według myśli Założyciela kieruje się diakonia Ruchu Światło-Życie.

Zakłada wzajemne zrozumienie i współpracę między osobami tego samego szczebla, jak i wyższych szczebli. Mimo posiadania własnych zadań osoby interesują się tym, co dzieje się na innych poziomach, czują się współodpowiedzialne.

Zobowiązania Domowego Kościoła

Następujące elementy formacyjne, zwane też darami, które służą budowaniu jedności w małżeństwie i rodzinie:

• codzienna modlitwa osobista (Namiot Spotkania),
• regularne spotkanie ze słowem Bożym,
• codzienna modlitwa małżeńska,
• codzienna modlitwa rodzinna,
• comiesięczny dialog małżeński,
• reguła życia (systematyczna praca nad sobą),
• uczestnictwo, przynajmniej raz w roku, w rekolekcjach formacyjnych.

Znak Domowego Kościoła

Znakiem Domowego Kościoła, tak jak całego Ruchu Światło-Życie są dwa greckie słowa światło i życie, splecione w kształt krzyża. Domowy Kościół posługuje się jednak również znakiem pomocniczym, tzw. domkiem. Ma on kształt domu, w którego górnej części znajduje się znak Ruchu Światło-Życie, a w dolnej dwie splecione obrączki.

Znak oazy

Każda oaza, udająca się na dzień wspólnoty, przygotowuje swój znak. Za znakiem tym oaza idzie w pielgrzymkowych momentach dnia wspólnoty, znak towarzyszy prezentacji oazy w czasie godziny spotkania i świadectwa (bywa, że częścią prezentacji jest omówienie znaku), ze znakiem idą przedstawiciele oazy niosący dary w czasie Eucharystii.

Znaki oazy wykonywane są w bardzo różnych technikach plastycznych – w zależności od możliwości i uzdolnień uczestników rekolekcji. Znak stara się nawiązać zarówno do tematu roku jak i do treści danego stopnia rekolekcji.

Znak Ruchu Światło-Życie

Znak „fos-dzoe” składa się z dwóch greckich słów: „fos” czyli światło, „dzoe” – życie. Słowa te wpisane są w formę krzyża. Ten znak w pierwszych wiekach chrześcijaństwa symbolizował Chrystusa. Można go znaleźć w katakumbach. Jezus sam o sobie mówił: „Ja jestem światłością” (J 8,12) i „Ja jestem życiem” (J 11, 25). Ten znak jest równocześnie wyzwaniem dla członków Ruchu, by Chrystus stał się naszym światłem i życiem, tzn. by oddali Mu swoje życie, przyjęli Go jako jedynego Pana i Zbawiciela. W tym znaku jest również wyrażony postulat poddania się słowu Bożemu, tak żeby stało się ono słowem życia, by było wprowadzane w życie.

Pojawił się na rekolekcjach oazowych w 1968 roku (jeszcze nie istniał wtedy ruch, odbywały się tylko rekolekcje).

Życie z życia

– jedna z podstawowych zasad posługi animatorskiej w Ruchu Światło-Życie.

Animator nie może być tym, który przekazuje tylko wiedzę i informacje o wierze. Animator jest tym, który przekazuje to, czym sam żyje. „Animator musi przede wszystkim sam przyjąć osobiście Chrystusa jako swojego Zbawiciela i Pana. Dopiero bazując na tym przeżyciu może prowadzić ku niemu innych. Musi on doświadczyć życia kierowanego przez Pana i Jego Ducha, aby mógł innym proponować przyjęcie takiego stylu życia. Musi sam czuć się uczniem Chrystusa, aby móc przyprowadzić Chrystusowi nowych uczniów” (ks. Franciszek Blachnicki).

Żywy Kościół

Idea „żywego Kościoła” pojawiła się w oazach pod niewątpliwym wpływem soborowej Konstytucji o Kościele „Lumen Gentium”. Przez to określenie rozumie się w Ruchu wspólnotę wierzących, zgromadzoną wokół Chrystusa i napełnioną Duchem Świętym; dzięki Jego obecności taka wspólnota staje się źródłem jedności i poczucia wspólnoty między wierzącymi. „Kościół żywy” jest więc tam, gdzie ludzie wierzący trwają we wspólnotach, budując nowe życie w sobie i pośród innych.

Źródło i szczyt

– liturgia

Liturgia jest źródłem i szczytem życia Kościoła – mówi VI Drogowskaz Nowego Człowieka. Sformułowanie to, bardzo często używanie w Ruchu Światło-Życie, zostało zaczerpnięte z soborowej Konstytucji o Liturgii: „Liturgia jest szczytem, do którego zmierza cała działalność Kościoła i jednocześnie jest źródłem, z którego wypływa cała jego moc” (KL 10).

Źródło życia

Źródło wypływające spod figury Niepokalanej na Kopiej Górce w Krościenku zostało wykonane w 1973 roku na dziesięciolecie oaz rekolekcyjnych.

Wchodzących na Kopią Górkę wita trzymetrowa statua Maryi – Niepokalanej, Matki Kościoła z wyciągniętymi dłońmi, wykonana przez Wiesława Darocha. U stóp figury wypływa woda. Otwarte, wyciągnięte dłonie oznaczają macierzyńską miłość Maryi wobec wszystkich członków Kościoła oraz jej oddanie Synowi, a źródło wody to symbol nieustannego dawania siebie. Źródło jest wymurowane kamieniami z Dunajca. Wokół niego znajdują się drewniane ławki z wypalonymi cytatami z Biblii mówiącymi o wodzie.

Symbol postawy dawania siebie – agape.

Zaleca się, aby tam, gdzie to możliwe odszukać w pobliżu oazy rekolekcyjnej źródło i związać je z życiem oazy. Można urządzać przy nim pewne spotkania modlitewne i nabożeństwa, zachęcać do indywidualnego odwiedzania tego miejsca w ramach Namiotu Spotkania.