Ministrant księgi
Zadaniem ministranta księgi jest posługiwanie do Mszału oraz innych ksiąg liturgicznych – podawanie ich diakonowi, prezbiterowi oraz biskupowi. Każdą z tych ksiąg powinien znać – wiedzieć co zawierają i znać ich układ, otaczać szacunkiem oraz wypełniać wobec nich swoją posługę – troszczyć się o ich wygląd i porządek wśród nich. Z drugiej strony teksty w nich zawarte powinny być dla niego szkołą modlitwy i życia chrześcijańskiego.
Przygotowanie dalsze
Duchowe
Liturgia jest źródłem i szczytem życia chrześcijańskiego. Posługa liturgiczna nie ogranicza się tylko do czynności spełnionej w liturgii, lecz jest także diakonią we wspólnocie. Wskazane jest zaangażowanie osób pełniących funkcję ministranta księgi w inne dzieło apostolskie w rodzinie, parafii.
Teologiczne
Ministrant księgi powinien czytać i znać Pismo Święte oraz księgi liturgiczne, a także otaczać te księgi należytą czcią. Dobre wypełnienie tej funkcji wymaga posiadania wiedzy teologicznej, która może być zdobyta podczas formacji w grupach apostolskich lub w czasie studiów teologicznych. Znajomość liturgiki pomoże ministrantowi księgi lepiej spełniać posługę w kontekście całej Eucharystii.
Wspólnotowe
Przygotowanie do pełnienia każdej funkcji liturgicznej powinno dokonywać się we wspólnocie, np. podczas spotkań formacyjnych poświęconych rozważaniu tematu liturgii, tzw. kręgów liturgicznych.
Przygotowanie bliższe
Próby przed liturgią
Podczas prób przed liturgią należy zwrócić uwagę na:
- sposób zaznaczania stron w Mszale i w innych księgach liturgicznych, właściwego ich otwierania i podawania,
- ustalenie miejsca w procesji wejścia i w czasie wyjścia do zakrystii – zwykle gdy Mszę św. celebruje biskup ministrant księgi idzie za nim i za asystującymi diakonami; gdy Mszę św. sprawuje prezbiter ustawia się wśród innych posługujących (np. wg kryterium wzrostu i strony, po której będzie stał),
- wskazanie miejsca w prezbiterium, które ma zająć posługujący – w pobliżu miejsca wykonywania posługi, najczęściej po lewej stronie GC (patrząc od ołtarza),
- określenie, kiedy należy podejść do celebransa i jakie księgi mu podać; jeśli przy miejscu przewodniczenia Mszał znajduje się na stałe, to ministrant księgi posługuje dopiero podczas przygotowania darów,
- sposób podchodzenia do celebransa oraz odchodzenia na miejsce – droga do przejścia powinna być jak najkrótsza,
- jeśli Msza św. jest koncelebrowana, to warto przećwiczyć sposób podawania oraz zbierania tekstów modlitw eucharystycznych dla koncelebransów,
- strój posługujących – może być to alba (gdy jej krój tego wymaga, to także humerał i pasek) bądź komża (w zależności od panującego zwyczaju także sutanka, kołnierz, rewerenda).
Uzgodnienia z innymi uczestnikami celebracji
- główny celebrans lub ceremoniarz decyduje o doborze tekstów liturgicznych (jeśli przepisy liturgiczne dają w tym względzie wybór),
- główny celebrans decyduje, kiedy należy podać Mszał podczas obrzędów wstępnych (niektórzy kapłani proszą o podanie Mszału dopiero na kolektę, inni – od początku),
- z ceremoniarzem i ministrantem mikrofonu należy uzgodnić sposób podchodzenia do miejsca przewodniczenia oraz do ołtarza (przygotowanie darów i obrzędy Komunii),
- z ceremoniarzem i wskazanymi przez niego posługującymi uzgadnia czas i sposób rozdawania tekstów modlitw eucharystycznych koncelebransom i ich zbierania (w związku z odebraniem kanonów winien zapytać ceremoniarza, kantora lub inną osobę odpowiedzialną za śpiew czy będzie uroczyste Amen po Per ipsum),
- w porozumieniu z zakrystianem należy przygotować Mszał (w razie potrzeby również inne księgi liturgiczne) i umieścić w odpowiednim miejscu.
Przygotowanie bezpośrednie
Tuż przed celebracją należy pamiętać o tym, że:
- posługujący przychodzi do zakrystii co najmniej 15 minut (w dni powszednie) lub 30 minut (w święta i uroczystości) przed liturgią, aby wstępnie, tzn. według kalendarza liturgicznego, zaznaczyć w Mszale (a wcześniej dokonać ostatnich uzgodnień, zapytać w sprawie wyboru):
- właściwy formularz mszalny,
- formułę aktu pokuty,
- prefację (śpiewaną lub recytowaną),
- Modlitwę Eucharystyczną,
- obrzędy Komunii,
- uroczyste błogosławieństwo (modlitwa nad ludem),
- w prezbiterium należy przygotować:
- Mszał (jeden albo więcej np. ołtarzowy i do miejsca przewodniczenia),
- teksty modlitw eucharystycznych dla koncelebransów (w odpowiedniej ilości; zawsze należy sprawdzić, czy znajduje się w nich wybrana modlitwa eucharystyczna),
- wprowadzenie i zakończenie modlitwy wiernych dla celebransa włożone do odpowiedniej (estetycznej i sztywnej) oprawki,
- ew. inne teksty (np. obrzędy sakramentów, rytuał błogosławieństwa, poświęcenia),
- istotnym elementem przygotowania jest wspólna modlitwa zespołu służby liturgicznej i chwila skupienia w ciszy.
Sposób wykonywania funkcji
- podchodzi do celebransa i ustawia się symetrycznie z ministrantem mikrofonu (pomocnikiem ceremoniarza),
- księgę podaje w taki sposób, by nie zasłaniał celebransa, a ten – by wyraźnie widział tekst,
- jeśli używa się dużego Mszału, to nie trzyma go na wyciągniętych rękach, ale oparty o klatkę piersiową (patrz: zdjęcie na 1. stronie),
- na kolektę i modlitwę po Komunii podaje Mszał dopiero po wezwaniu głównego celebransa Módlmy się,
- jeśli ma posługiwać przy Mszale położonym na ołtarzu (gdy nie ma diakona i gdy nie czyni tego ceremoniarz albo koncelebrans) – robi to z największą dyskrecją, nie zajmuje miejsca koncelebransa czy diakona,
- jeśli jest potrzeba wskazania tekstu (np. wspomnienie tajemnicy dnia w ME) pokazuje go całą dłonią zwróconą grzbietem w stronę księgi,
- do zadań ministranta księgi należy ustawienie Mszału na ołtarzu podczas przygotowania darów oraz zdjęcie go z ołtarza w czasie obrzędów Komunii (dokładny wybór czasu zależy np. od liczby koncelebransów – jeśli jest ich więcej, to zabiera Mszał po przyjęciu Komunii przez głównego celebransa, by pozostali kapłani mogli bez przeszkód przyjąć Komunię przy odpowiednio przygotowanym ołtarzu),
- podaje teksty ME do koncelebry podczas Święty, święty, a odbiera po Amen kończącym Przez Chrystusa (w razie potrzeby czyni to wraz z innymi posługującymi; jeśli jest więcej prezbiterów, to nie podają każdemu kapłanowi osobno, ale po kilka na rząd),
- podaje Mszał na modlitwę po Komunii i również na błogosławieństwo – jeśli będzie ono uroczyste.